Պատմվածքը կարդացեք այստեղ:
7-րդ դասարան
Կարդալ «Հասարակաց որդեգիրը» պատմվածքի Ա և Բ հատվածները.
- Դուրս բերել Գևորգի մտորումները, դրանց միջոցով բնութագրել հերոսին: Փորձեք համեմատել ձեզ հետ:
«Այս բեռն ինձ համար ծանր չէ. ես սորանից ավելի ծանր ծառայություններ եմ արելԳուստավին, բայց ծանր է արդարև նորա աղջկա ինձ հասցրած վիրավորանքը: Նա դիտմամբ արավ այդ բանը, այո՞, դիտմամբ: Նա ճանաչում էր իմ տունը, երևիճանաչում էր Սոմարյանցի տունը. գիտեր, որ նա մեր դրացին է, նա դիտմամբ հանձնեց ինձ այս ծառայությունը, հասկացնելու համար, որ ես ոչ այլ ինչ եմ, եթե ոչ՝ յուր հոր գործարանի մշակը… Եվ իհարկե, ես մի ողորմելի մշակ եմ, իսկ ինքը հարուստ գործարանատիրոջ աղջիկ… Ա՛խ, ուր էր թե ես էլ հարուստ լինեի…»
Ես օրինակ նրա նման չեմ մտածում, հաճախ պետք է նայել կյանքին և մարդկանց այլ կողմից: Աղջիկը կատարեց ճիշտ որոշում:
- Բացատրել հետևյալ բառերը. անխտիր, անկողմնապահություն, զղջալ, անհաճո, հուշիկ, շլացնել, հառաչ, հանդգնություն:
անխտիր- Առանց խտրության, առանց ջոկողության
անկողմնապահություն-Անկողմնապահ լինելը
զղջալ-Ափսոսալ, ցավ զգալ մի բան արած կամ չարած լինելու համար
անհաճո-Ոչ հաճելի, տհաճ
հուշիկ-հուշիկի,
շլացնել-Արևի՝ լույսի ցոլքով աչքերը բռնել՝ շաղվացնել՝ մթեցնել
հառաչ-Հառաչելը
հանդգնություն- Հանդուգն լինելը, հանդուգնի հատկությունը
- Կարդալ «Հասարակաց որդեգիրը» պատմվածքի Գ հատվածը և կատարել առաջադրանքները:
- «Մայրիկ, կարծում ես, թե ես նորա համա՞ր եմ մտածում, — պատասխանում է Գևորգը, — թե ինչու՞ Գուստավի աղջիկն ինձ չէսիրում, բնա՛վ, ինձ տանջում է միայն այն բանը, թե ինչու՞ մենքաղքատ ենք, որ մի փականագործի աղջիկ ինձ վերա ծիծաղի և Սոմարյանցի ծառան այդքան կոպտությամբ գոռա ինձ վերա: Ահա այսէ ինձ սպանողը: Ես տեսնում եմ, թե արհեստավորը որքան ողորմելի մարդ է աշխարհի մեջ: Եվ եթե դուք թողնեիք ինձ գործակատարլինել…» — համաձա՞յն ես այս մտքի հետ (երկու պատասխանի դեպքում էլ հիմնավորիր): Եթե գործակատար լիներ, արդյո՞ք խնդիրներ չէր ունենա:
Ամեն գործ իր խնդիրներն ունի և առանց խնդիրների ախատելը, երևի թե անհնար է…Բացի այդ Գևորգը շատ էր բողոքում նրա համար ամենալավ աշխատանքը նույնիսկ, վատը կթվա:
- … արհեստը ոսկի պարապմունք է. այդ պարապմունքով էլ դու մարդ կդառնաս և պատիվ կվաստակես, եթե միայն կամենաս: — Գրիր քո կարծիքը:
Կյանքում բոլոր արհեստները պետք են գալիս, և դրանք սովորելը իսկապես քեզ կարող են մարդ դարձնել:
- Կարող ես պատմել մի դեպք, երբ քո առաջ է բացվել այնպիսի հնարավորություն, որը կյանքդ կարող է փոխել: Ինչ զգացողություններ ես ունեցել այդ պահին:
Կյանքի որոշում
Կյանքումս ամենամեծ որոշում կատարել եմ այս ամառ… Երբ ինձ հարցրին, իրականում ցանկանու՞մ ես տեղափոխվել ուրիշ դպրոց… Եթե անկեղծ առաջին դասարանից, երբ արեցի առաջին քայլերս դպրոցում, ես զգացի, որ իրականում սխալ դպրոց եմ ընկել… Ամենասկզբից էլ խդրել եմ ծնողներիս, որ դպրոցից հանեն ու տեղափոխեն այլ դպրոց, ուր կգտնեմ այն, ինչ փնտրում եմ… Իրականում չգիտեի, ինչ եմ փնտրում… Ընկերնե՞ր, լավ սովորեցնող ուսուցիչնե՞ր, թե՞ նոր շրջապատ… Վեց տարի սովորել եմ այն վայրում, որտեղ իրականում ես, ես չէի: Վեց տարի սովորել եմ մի շրջապատում, որտեղ ունեցել եմ միայն մի քանի ԻՐԱԿԱՆ ընկերներ…Վեց ուրախ ու տխուր տարիներ: Ու, երբ ինձ հարցրին ուզու՞մ եմ տեղափոխվել, ես վախենալով, բայց միաժամանակ վստահ պատասխանեցի… Պատասխանեցի մի բառ, միայն մեկը, որ փոխեց կյանքս… «Այո»… Դա եղավ իմ կյանքի ամենակարևոր որոշումներից մեկը, որ իսկապես փոխեց կյանքս… Ես տեղափոխվեցի…Ու հասկացա ինչ էի իրականում փնտրում… Ազատություն…
Կարդալ «Հասարակաց որդեգիրը» պատմվածքի չորրորդ մասը (մինչև՝ Բոլոր հրավիրյալներն ուրախությամբ ընդունեցին այդառաջարկությունը և դատարկեցին բաժակները:) և կատարել առաջադրանքները:
- Բացատրել հետևյալ բառերը և կապակցությունները. աչքերը մթագնել, հյուլե, բաժակի հատակը չորացնել, ընչացք, ամուլ, գոսանալ, հետամուտ լինել, երկնատուր շնորհք
աչքերը մթագնել-
հյուլե-Քիմիական տարրի փոքրագույն մասնիկ, որ բաղկացած է միջուկից և Էլեկտրոններից, ատոմ
բաժակի հատակը չորացնել- մինչև վերջ խմել բաժակի տարողությունը
ընչացք- Բեղ
ամուլ- Ծննդաբերելու անընդունակ, զավակ չունեցող, չբեր
գոսանալ- դառնալ, չորանալ, սմքել
հետամուտ լինել-
երկնատուր շնորհք-
- Գրել տրված բառերի երկուական հոմանիշ. երերալ, հրամեցնել, սաստիկ, միաբերան, սպառնալիք, որոտալ, ուռճանալ, գծուծ:
երերալ- Տատանվել, տարուբերվել, շարժվել, ճոճվել
հրամեցնել-
սաստիկ-Ուժգին, խիստ
միաբերան- Միաձայն, միաշունչ
սպառնալիք- Ահաբեկություն, սաստ
որոտալ- Գոռալ, դղրդալ
ուռճանալ- Առատանալ, ճոխանալ
գծուծ- Նվաստ, խղճուկ
- Սոմարյանցի տանը հավաքվածներն ի՞նչ էին մտածում երգչի ու բանաստեղծի մասին: Համեմատիր մեր իրականության հետ, նշիր նմանություններ, տարբերություններ:
- «Պարոննե՛ր, մեր ազգն այժմ աղքատ է մեծ մարդիկներով և դորապատճառը մենք ինքներս ենք: Որովհետև, ո՞չ թե ազգն է ամուլ, որ չէծնում այդ տեսակ մարդիկներ, այլ մենք, ազգի անդամներս ենք մեղավոր, որ նրա ծնածները չենք խնամում:» — Տաղանդավոր մարդը կարիք ունի՞ խնամքի, օգնության: Գրիր կարծիքդ այս մտքի վերաբերյալ՝ հիմնավորելով և դրական, և ժխտական պատասխանդ:
Իմ կարծիքով եթե դու տաղանդավոր ես ուրեմն աշխատանքի խնդիր չես ունենա, որովհետև մեր օրերում գրեթե ամեն աշխատանք կա, և կատարելու համար պետք է տաղանդ ունենաս:
Ամփոփում.
- Կարդալ պատմվածքը մինչև վերջ:
- Նշել առնվազն երկու հանգամանք, որոնք հերոսի ձախողման պատճառ դարձան, հիմնավորել դրանք:
Իմ կարծիքով տղամ ձախողվեց, որովհետև նա շատ վատատես էր, թուլամորթ և չէր ձգտում իր նպատակներին:
- Հեղինակը մեղադրում էր (ընտրիր պատասխանը և պատճառաբանիր).
- տղային
ԻՄ կարծիքով մեղադրում էր տղաի թուլամորթությունը, վատատեսությունը:
- հասարակությանը
- տղայի մորը
- Դու մեղադրում ես (ընտրիր պատասխանը և պատճառաբանիր).
- տղային
Ես էլ եմ մեղադրում տղային և համաձայնեմ հեղինակի հետ:
- հասարակությանը
- տղայի մորը
- Հասարակությունը օգնում է, թե վնասում — ստեղծագործական աշխատանք:
Հասարակությունը օգնում է, թե վնասում